کد مطلب:781 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:323
احــکام صــلح
مسأله 2167 ـ صلح آنست كه انسان با دیگری سازش كند كه مقداری از مال یا منفعت مال خود را ملك او كند، یا از طلب یا حق خود بگذرد كه او هم در عوض، مقداری از مال یا منفعت مال خود را به او واگذار نماید، یا از طلب یا حقی كه دارد بگذرد. بلكه اگر بدون آنكه عوض بگیرد مقداری از مال یا منفعت مال خود را به كسی واگذار، یا از طلب یا حق خود بگذرد، باز هم صلح صحیح است.
مسأله 2168 ـ دو نفری كه چیزی را به یكدیگر صلح می كنند، باید بالغ و عاقل باشند و كسی آنها را مجبور نكرده باشد و قصد صلح داشته باشند.
مسأله 2169 ـ لازم نیست صیغه صلح به عربی خوانده شود، بلكه با هر لفظی كه بفهماند با هم صلح و سازش كرده اند صحیح است.
مسأله 2170 ـ اگر كسی گوسفندهای خود را به چوپان بدهد، كه مثلاً یكسال نگهداری كند و از شیر آن استفاده نماید و مقداری روغن بدهد، چنانچه شیر گوسفندان را در مقابل زحمتهای چوپان و آن روغن صلح كند صحیح است، ولی اگر گوسفندان را یك ساله به چوپان اجاره دهد كه از شیر آن استفاده كند و در عوض، مقداری روغن بدهد اشكال دارد.
مسأله 2171 ـ اگر كسی بخواهد طلب یا حق خود را به دیگری صلح كند در صورتی صحیح است كه او قبول نماید، ولی اگر بخواهد از طلب یا حق خود بگذرد قبول كردن او لازم نیست.
مسأله 2172 ـ اگر انسان مقدار بدهی خود را بداند و طلبكار او نداند، چنانچه طلب خود را به كمتر از مقداری كه هست صلح كند، مثلاً پنجاه تومان طلبكار باشد و طلب خود را به ده تومان صلح نماید، زیادی برای بدهكار حلال نیست، مگر آنكه مقدار بدهی خود را به او بگوید و او را راضی كند، یا طوری باشد كه اگر مقدار طلب خود را می دانست، باز هم به آن مقدار صلح می كرد.
مسأله 2173 ـ اگر بخواهند دو چیزی را كه از یك جنس می باشد و وزن آنها معلوم است به یكدیگر صلح كنند، احتیاط واجب آنست كه وزن یكی بیشتر از دیگری نباشد، ولی اگر وزن آنها معلوم نباشد، اگر چه احتمال دهد كه وزن یكی بیشتر از دیگری است صلح صحیح است.
مسأله 2174 ـ اگر دو نفر از یك نفر طلبكار باشند، یا دو نفر از دو نفر دیگر طلبكار باشند و بخواهند طلبهای خود را به یكدیگر صلح كنند چنانچه طلب آنان از یك جنس و وزن آنها یكی باشد، مثلاً هر دو ده من گندم طلبكار باشند، مصالحه آنان صحیح است، و همچنین است اگر جنس طلب آنان یكی نباشد مثلاً یكی ده من برنج و دیگری دوازده من گندم طلبكار باشد. ولی اگر طلب آنان از یك جنس و چیزی باشد كه معمولاً با وزن یا پیمانه آنرا معامله می كنند در صورتی كه وزن یا پیمانه آنها مساوی نباشد، مصالحه آنان اشكال دارد.
مسأله 2175 ـ اگر از كسی طلبی دارد كه باید بعد از مدتی بگیرد، چنانچه طلب خود را به مقدار كمتری صلح كند و مقصودش این باشد كه از مقداری از طلب خود گذشت كند و بقیه را نقد بگیرد اشكال ندارد.
مسأله 2176 ـ اگر دو نفر چیزی را با هم صلح كنند، با رضایت یكدیگر می توانند صلح را بهم بزنند. و نیز اگر در ضمن معامله برای هر دو یا یكی از آنان، حق بهم زدن معامله را قرار داده باشند، كسی كه آن حق را دارد می تواند صلح را بهم بزند.
مسأله 2177 ـ تا وقتی خریدار و فروشنده، از مجلس معامله متفرق نشده اند می توانند معامله را بهم بزنند. و نیز اگر مشتری حیوانی را بخرد، تا سه روز حق بهم زدن معامله را دارد. و همچنین اگر پول جنسی را كه نقد خریده تا سه روز ندهد و جنس را تحویل نگیرد، فروشنده می تواند معامله را بهم بزند، ولی كسی كه مالی را صلح می كند در این سه صورت حق بهم زدن صلح را ندارد، و در هشت صورت دیگر كه در احكام خرید و فروش گفته شد می تواند صلح را بهم بزند.
مسأله 2178 ـ اگر چیزی را كه به صلح گرفته معیوب باشد، می تواند صلح را بهم بزند، ولی اگر بخواهد تفاوت قیمت صحیح و معیوب را بگیرد اشكال دارد.
مسأله 2179 ـ هر گاه مال خود را به كسی صلح نماید، و با او شرط كند كه اگر بعد از مرگ وارثی نداشتم، باید چیزی را كه به تو صلح كردم وقف كنی و او هم این شرط را قبول كند، باید به شرط عمل نماید.
مسأله 2168 ـ دو نفری كه چیزی را به یكدیگر صلح می كنند، باید بالغ و عاقل باشند و كسی آنها را مجبور نكرده باشد و قصد صلح داشته باشند.
مسأله 2169 ـ لازم نیست صیغه صلح به عربی خوانده شود، بلكه با هر لفظی كه بفهماند با هم صلح و سازش كرده اند صحیح است.
مسأله 2170 ـ اگر كسی گوسفندهای خود را به چوپان بدهد، كه مثلاً یكسال نگهداری كند و از شیر آن استفاده نماید و مقداری روغن بدهد، چنانچه شیر گوسفندان را در مقابل زحمتهای چوپان و آن روغن صلح كند صحیح است، ولی اگر گوسفندان را یك ساله به چوپان اجاره دهد كه از شیر آن استفاده كند و در عوض، مقداری روغن بدهد اشكال دارد.
مسأله 2171 ـ اگر كسی بخواهد طلب یا حق خود را به دیگری صلح كند در صورتی صحیح است كه او قبول نماید، ولی اگر بخواهد از طلب یا حق خود بگذرد قبول كردن او لازم نیست.
مسأله 2172 ـ اگر انسان مقدار بدهی خود را بداند و طلبكار او نداند، چنانچه طلب خود را به كمتر از مقداری كه هست صلح كند، مثلاً پنجاه تومان طلبكار باشد و طلب خود را به ده تومان صلح نماید، زیادی برای بدهكار حلال نیست، مگر آنكه مقدار بدهی خود را به او بگوید و او را راضی كند، یا طوری باشد كه اگر مقدار طلب خود را می دانست، باز هم به آن مقدار صلح می كرد.
مسأله 2173 ـ اگر بخواهند دو چیزی را كه از یك جنس می باشد و وزن آنها معلوم است به یكدیگر صلح كنند، احتیاط واجب آنست كه وزن یكی بیشتر از دیگری نباشد، ولی اگر وزن آنها معلوم نباشد، اگر چه احتمال دهد كه وزن یكی بیشتر از دیگری است صلح صحیح است.
مسأله 2174 ـ اگر دو نفر از یك نفر طلبكار باشند، یا دو نفر از دو نفر دیگر طلبكار باشند و بخواهند طلبهای خود را به یكدیگر صلح كنند چنانچه طلب آنان از یك جنس و وزن آنها یكی باشد، مثلاً هر دو ده من گندم طلبكار باشند، مصالحه آنان صحیح است، و همچنین است اگر جنس طلب آنان یكی نباشد مثلاً یكی ده من برنج و دیگری دوازده من گندم طلبكار باشد. ولی اگر طلب آنان از یك جنس و چیزی باشد كه معمولاً با وزن یا پیمانه آنرا معامله می كنند در صورتی كه وزن یا پیمانه آنها مساوی نباشد، مصالحه آنان اشكال دارد.
مسأله 2175 ـ اگر از كسی طلبی دارد كه باید بعد از مدتی بگیرد، چنانچه طلب خود را به مقدار كمتری صلح كند و مقصودش این باشد كه از مقداری از طلب خود گذشت كند و بقیه را نقد بگیرد اشكال ندارد.
مسأله 2176 ـ اگر دو نفر چیزی را با هم صلح كنند، با رضایت یكدیگر می توانند صلح را بهم بزنند. و نیز اگر در ضمن معامله برای هر دو یا یكی از آنان، حق بهم زدن معامله را قرار داده باشند، كسی كه آن حق را دارد می تواند صلح را بهم بزند.
مسأله 2177 ـ تا وقتی خریدار و فروشنده، از مجلس معامله متفرق نشده اند می توانند معامله را بهم بزنند. و نیز اگر مشتری حیوانی را بخرد، تا سه روز حق بهم زدن معامله را دارد. و همچنین اگر پول جنسی را كه نقد خریده تا سه روز ندهد و جنس را تحویل نگیرد، فروشنده می تواند معامله را بهم بزند، ولی كسی كه مالی را صلح می كند در این سه صورت حق بهم زدن صلح را ندارد، و در هشت صورت دیگر كه در احكام خرید و فروش گفته شد می تواند صلح را بهم بزند.
مسأله 2178 ـ اگر چیزی را كه به صلح گرفته معیوب باشد، می تواند صلح را بهم بزند، ولی اگر بخواهد تفاوت قیمت صحیح و معیوب را بگیرد اشكال دارد.
مسأله 2179 ـ هر گاه مال خود را به كسی صلح نماید، و با او شرط كند كه اگر بعد از مرگ وارثی نداشتم، باید چیزی را كه به تو صلح كردم وقف كنی و او هم این شرط را قبول كند، باید به شرط عمل نماید.